Chờ giờ chót

Khảo sát tại một số nhà in như Liên Sơn, Tài chính (chi nhánh TP.HCM), Đường Sắt, Thống Kê… cho thấy lượng khách hàng đến đặt in hóa đơn rất khiêm tốn, chỉ khoảng vài chục đến 100 doanh nghiệp/ngày. Có nhà in chỉ có chừng 3-5 doanh nghiệp/ngày. Trong đó bao gồm cả doanh nghiệp siêu nhỏ đặt in hóa đơn lần đầu tiên và những doanh nghiệp nhỏ và vừa đã sử dụng hết hóa đơn in lần trước, nay in tiếp. Nếu so với cuối năm 2010 đầu năm 2011 (thời điểm doanh nghiệp nhỏ và vừa bắt đầu đặt in hóa đơn) thì ít hơn, chỉ bằng 1/10. Theo các nhà in, đa số doanh nghiệp chủ quan cho rằng còn mấy tháng nữa mới đến thời điểm chính thức dùng hóa đơn tự in, đặt in nên chưa vội. Ngoài ra, doanh nghiệp siêu nhỏ mỗi năm chỉ sử dụng 5-10 cuốn hóa đơn, cá biệt có doanh nghiệp chỉ sử dụng 1-2 cuốn nên có tâm lý ỷ lại, cho rằng in số lượng ít thì sẽ đỡ tốn thời gian hơn. Mẫu mã, qui cách hóa đơn đã có sẵn nên việc chọn mẫu, thể hiện hóa đơn theo đúng qui cách do Bộ Tài chính qui định sẽ dễ dàng, nhanh chóng hơn.

Theo ông Nguyễn Thái Linh, Tổng giám đốc Công ty Giấy vi tính Liên Sơn, thời điểm này doanh nghiệp có rất nhiều thời gian để chọn mẫu, chỉnh sửa, nhà in có thể giao hóa đơn cho doanh nghiệp trong vòng 7 ngày. Dịp cuối năm, không chỉ các doanh nghiệp siêu nhỏ đặt in hóa đơn mà một lượng lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa đã đặt in hóa đơn từ đầu năm cũng sẽ in hóa đơn mới để sử dụng cho năm 2012. Ngoài ra, rút kinh nghiệm hồi đầu năm không chỉ doanh nghiệp ở TP.HCM mà doanh nghiệp ở các tỉnh lân cận cũng đến các nhà in lớn tại TP.HCM đặt in hóa đơn (chiếm đến 20%-30% tổng số doanh nghiệp đặt in). Chính vì do nhiều doanh nghiệp không chủ động đặt in hóa đơn từ cuối năm 2010 nên đầu năm 2011 có hiện tượng nhiều doanh nghiệp thiếu hoặc không có hóa đơn đưa vào sử dụng. Bộ Tài chính đã phải gia hạn thêm 3 tháng. Tuy nhiên, đến 1/4/2011, một số nhà in vẫn còn quá tải, không thể giao hóa đơn đúng hẹn cho doanh nghiệp. Nếu các doanh nghiệp vẫn ung dung chờ đến cuối năm nay mới đặt in hóa đơn thì nhiều khả năng sẽ tái diễn lại tình trạng dồn ứ, quá tải ở nhà in như trên và doanh nghiệp không kịp có hóa đơn để sử dụng từ 1/1/2012.

Sẽ không gia hạn thêm

Một nguyên nhân khác không kém phần quan trọng khiến các doanh nghiệp còn thờ ơ trong việc đặt in hóa đơn là do doanh nghiệp thiếu thông tin, cho rằng doanh nghiệp mình không thuộc diện phải tự in, đặt in hóa đơn. Đa số doanh nghiệp siêu nhỏ thuê kế toán bên ngoài, thay đổi nhân sự làm kế toán liên tục nên không cập nhật thông tin. Bà Lê Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục thuế TP.HCM, cho biết, Cục Thuế TP.HCM đã giao các chi cục thuế, các phòng ban triển khai tuyên truyền, nhắc nhở doanh nghiệp siêu nhỏ chủ động in hóa đơn từ bây giờ. Tinh thần là chậm nhất đến 31/10/2011 các doanh nghiệp có hợp đồng đặt in hóa đơn để đến cuối tháng 12 doanh nghiệp làm thông báo phát hành hóa đơn và đưa vào sử dụng hóa đơn đặt in, tự in từ 1/1/2012. Bà Hương cho biết thêm, chắc chắn sẽ không có chuyện cơ quan chức năng gia hạn thời gian sử dụng hóa đơn tự in, đặt in như đã từng xảy ra đầu năm nay vì doanh nghiệp đã có một năm để chuẩn bị. Hiện tại, TP.HCM có hơn 80 đơn vị đăng ký in hóa đơn, danh sách những đơn vị này được cập nhật trên website của Cục Thuế. Tuy nhiên, thực tế Cục Thuế dựa trên hồ sơ đăng ký của các nhà in chứ không kiểm tra nhà in đó có đủ máy móc, thiết bị để in hoá đơn không. Trong khi đó, số nhà in trang bị đầy đủ máy móc thiết bị, đảm bảo bảo mật cho khách hàng hiện chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Ít doanh nghiệp tự in hóa đơn

Hiện trên website, ngành thuế đã có thông tin danh sách 15 doanh nghiệp cung cấp phần mềm in hóa đơn miễn phí được Tổng cục Thuế công nhận đạt chuẩn. Ngoài ra, còn có một số doanh nghiệp khác cũng cung cấp phần mềm tự in hóa đơn. Trên địa bàn TP.HCM, đã có hơn 1.700 doanh nghiệp sử dụng phần mềm tự in hóa đơn, 60% trong đó sử dụng phần mềm miễn phí do Tổng cục Thuế giới thiệu. Con số này quá nhỏ so với thực tế hơn 35.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa (chưa kể một số đối tượng doanh nghiệp khác) phải sử dụng hóa đơn tự in, đặt in. Nguyên nhân là một số phần mềm chưa hoàn chỉnh, xảy ra sai lỗi, trục trặc. Bên cạnh đó, tâm lý chung của giới chủ doanh nghiệp là thường thích in hóa đơn để dễ quản lý chứ không yên tâm giao cho nhân viên kế toán. Lý do là các doanh nghiệp siêu nhỏ thường thuê kế toán theo mùa hoặc kế toán bên ngoài làm sổ sách kế toán